Xanax – działanie, dawkowanie, przeciwwskazania, ulotka, cena (2024)

Xanax należy do leków psychotropowych, ma działanie uspokajające, przeciwlękowe oraz nasenne. Stosuje się go w stanach lękowych oraz w celu leczenia depresji. Xanax dostępny jest jedynie na receptę, ponieważ wykazuje silne właściwości uzależniające. Jak działa Xanax? Kto i kiedy nie powinien go przyjmować? Czy Xanax można brać doraźnie?

1. Xanax – co to jest?

Xanax (substancja czynna alprazolam) to preparat, który przepisywany jest w leczeniu stanów lękowych. Po jego zażyciu pacjenci czują się mniej podatni na objawy lęku. Lek można dostać jedynie na receptę. Xanax nie powinien być przyjmowany przez dzieci i młodzież poniżej 18 lat. Dawkę oraz częstotliwość stosowania zawsze ustala lekarz.

Xanax przeznaczony jest do stosowania doustnego, ma postać tabletek. Lek dostępny jest pod następującymi nazwami handlowymi:

• Xanax,
• Xanax SR (tabletki o przedłużonym uwalnianiu).

2. Jak działa Xanax?

Co to za lek i jak działa? Xanax oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy, hamując działanie receptorów GABA-A i przepływ impulsów, odpowiedzialnych za odczuwanie lęku. Lek "wyłącza" te receptory, dlatego też pacjent odczuwa pozorny, acz natychmiastowy spokój.

Pierwsze rezultaty działania tabletek Xanax można zauważyć już po 20 minutach od zażycia leku, a pełne spektrum działania mniej więcej po godzinie.

Lek Xanax eliminuje niepokój, napięcie i stany depresyjne. Z uwagi na to, że jego substancją czynną jest alprazolam – lek z gatunku benzodiazepin (leki benzodiazepinowe) – działa nie tylko przeciwlękowo, ale także przeciwdrgawkowo i rozluźniająco na mięśnie. Może powodować również zobojętnienie.

3. Xanax – wskazania do stosowania

Preparat wykorzystuje się w krótkotrwałym, objawowym leczeniu stanów lękowych. Wskazaniem do przepisania leku mogą być zaburzenia nerwowe, stany lękowe (lękowa nerwica). Xanax w opinii lekarzy pomaga też przy zaburzeniach lękowych z rozpoznanymi epizodami depresji.

Lek przepisywany jest także w stanach napięcia nerwowego i nadmiernego niepokoju, które uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie.

4. Ile kosztuje Xanax?

Lek nie jest dostępny bez recepty. Cena Xanaxu (opakowanie zawierające 30 szt.) zależy przede wszystkim od zawartości substancji czynnej:

• Xanax 0,25 mg – ok. 23 zł,
• Xanax 0,5 mg – ok. 35 zł,
• Xanax 1 mg – cena ok. 42 zł,
• Xanax 2 mg – cena ok. 79 zł.

Xanax nie jest lekiem refundowanym. Cena tabletek o przedłużonym uwalnianiu jest bardzo podobna. Xanax SR 1 mg alprazolamu to koszt ok. 40 zł, Xanax SR 2 mg alprazolamu kosztuje ok. 75 zł. Na terenie naszego kraju dystrybutorem Xanaxu jest Pfizer.

Xanax – gdzie kupić lek?

Często pojawia się pytanie, czy preparat dostępny jest w sklepach internetowych? Xanax można kupić wyłącznie w aptece. Oryginalne tabletki są podzielone oraz oznaczone napisem (np. Xanax 2 mg ma symbol „U 94”).

Xanax – zamienniki

Afobam jest jednym z bardziej znanych odpowiedników Xanaxu. Na rynku dostępny jest także inny zamiennik – Alpragen. Czy Alpragen a Xanax to, to samo?

Otóż oba preparaty zawierają tę samą substancję czynną, czyli alprazolam. Leki mają więc jednakowe wskazania do stosowania, a także identyczne działanie terapeutyczne. Po jakim czasie działa Alpragen? Najwyższe stężenie leku we krwi występuje w ciągu 1-2 godzin od przyjęcia.

Ile kosztują inne leki zawierające alprazolam? Cena leku Afobam jest nieco niższa niż Xanaxu. Za 30 tabletek 1 mg należy zapłacić ok. 32 zł. Z kolei 30 tabletek Alpragenu 1 mg to koszt ok. 25 zł.

Czasem na forach o alprazolamie spotkać można też nazwę Trankimazin. Jest to lek, który zawiera także tę samą substancję czynną, co Xanax. Jednak nie jest sprzedawany na polskim rynku.

5. Ulotka i skład leku

Substancją czynną leku jest alprazolam. W pełnym składzie preparatu znajdują się też substancje pomocnicze – laktoza jednowodna, celuloza mikrokrystaliczna, sodu dwuoktylosulfobursztynian (85 proc.) + sodu benzoesan (15 proc.), krzemu dwutlenek koloidalny, magnezu stearynian, skrobia kukurydziana.

5.1. Jak dawkować Xanax?

Dawkowanie Xanaxu musi być ściśle określone przez lekarza, zazwyczaj zaczyna się od najmniejszej dawki (0,25 mg albo 0,5 mg) i zwiększa się ją w zależności od potrzeb pacjenta.

Ogólnie przyjęta dawka w zespole lęku uogólnionego lub w stanach lękowych współwystępujących z depresją to od 0,25 do 0,5 mg 3 razy na dobę. W zespole lęku napadowego lub agorafobii początkowe dawki wynoszą 0,5-1 mg raz na dobę przed snem, następnie zgodnie z zaleceniami lekarza dawki są stopniowo zwiększane.

Przyjęcie większej dawki, niż zalecana, nie wzmocni działania leku, a jedynie zwiększy ryzyko uzależnienia. Całe leczenie powinno trwać tak krótko, jak to tylko możliwe.

Tabletek Xanax nie wolno stosować u osób niepełnoletnich. W trakcie terapii całkowicie zabronione jest spożywanie alkoholu. Xanax wchodzi z nim w niepożądane interakcje. Co więcej, alkohol może mieć także negatywny wpływ na wyniki kuracji lekiem.

Doświadczeni pacjenci uważają, że najlepiej jest stosować lek doraźnie, w stanach krótkotrwałego, wzmożonego stresu (np. w przypadku publicznych wystąpień przy jednoczesnej fobii społecznej).

5.2. Przeciwwskazania do stosowania leku Xanax

Nie wszyscy mogą stosować leki zawierające alprazolam, takie jak Xanax. Należy bezwzględnie poinformować lekarza o wszystkich zaburzeniach i chorobach, trwających bądź wyleczonych. Tylko na tej podstawie lekarz może stwierdzić, czy stosowanie leku będzie bezpieczne w naszym przypadku. Należy także poinformować o wszystkich lekach i suplementach, które przyjmujemy na co dzień – wszystko może okazać się ważne!

Przede wszystkim nie wolno stosować tabletek Xanax, jeśli stwierdzone zostanie uczulenie na którykolwiek składnik leku – benzodiazepinę czy którąkolwiek z substancji pomocniczych Xanaxu. Na co jeszcze należy uważać?

Leku nie należy stosować w przypadku wystąpienia takich chorób jak:

• niewydolność płuc,
• jaskra,
• miastenia,
• zaburzenia pracy wątroby,
• choroby grzybicze,
• niewydolność oddechowa,
• bezdech senny,
• zaburzenia pracy nerek.

Xanax nie może być przyjmowany przez kobiety w ciąży, matki karmiące oraz osoby, które na stałe przyjmują leki przeciwpadaczkowe czy przeciwhistaminowe. U osób, które w przeszłości cierpiały na depresję, zaburzenia lękowe lub miały nawracające myśli samobójcze, należy zastosować szczególną ostrożność w kwestii podawania leku.

5.3. Skutki uboczne

Xanax należy do grupy leków psychotropowych, co oznacza, że oddziałuje na układ nerwowy. Nie da się więc uniknąć skutków ubocznych. Na początku trwania kuracji mogą wystąpić dolegliwości ze strony układu nerwowego, takie jak:

• uczucie oderwania od rzeczywistości,
• senność lub bezsenność,
• zaburzenia koordynacji ruchowej,
• drżenie kończyn,
• zaburzenia pamięci,
• obniżenie nastroju.

Jakie inne skutki uboczne może powodować Xanax. Opinie lekarzy i pacjentów potwierdzają, że może powodować on także zaburzenia ze strony układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego, takie jak:

• spadek ciśnienia,
• biegunka,
• zaparcia,
• suchość w ustach,
• kołatanie serca.

Osoby, które przyjmują Xanax, nie powinny prowadzić samochodu ani obsługiwać maszyn, ponieważ lek obniża koncentrację i wpływa na zdolność reakcji. Czasem, choć rzadko, zdarzają się takie objawy, jak halucynacje, spadek libido, brak apetytu czy zmiany skórne.

Ważną informacją dla kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną jest fakt, iż Xanax obniża ich działanie. Na czas kuracji, a także kilka tygodni po jej zakończeniu, warto zastosować dodatkowe zabezpieczenie w czasie współżycia.

Przedawkowanie Xanaxu

Jak się czuje osoba, która przyjmie zbyt dużą dawkę leku? Czym objawia się przedawkowanie Xanaxu? Zespół objawów łagodnego przedawkowania to przede wszystkim senność, zmęczenie oraz splątanie psychiczne. W ciężkich przypadkach pojawia się hipotonia, niedociśnienie, ataksja oraz depresja oddechowa.

Najczęściej przedawkowanie nie stanowi zagrożenia dla życia. Jednak w najcięższych przypadkach może dojść do śpiączki, a nawet zgonu (zwłaszcza, jeśli pacjent przyjmował jednocześnie środki działające na OUN lub zażywał alkohol).

6. Uzależnienie od leku Xanax

Od leku bardzo łatwo się uzależnić, ze względu na zawarte w nim diazepiny. Na ryzyko uzależnienia wpływa czas leczenia, dawka, ale i skłonność pacjenta do nadużywania leków, alkoholu, czy narkotyków. Xanax jest więc wydawany tylko za okazaniem recepty.

Co więcej, zaleca się zwykle stosować go krótkotrwale lub doraźnie. Substancja czynna działa bowiem w ten sposób, że organizm szybko zaczyna się przyzwyczajać i potrzebować coraz większej dawki. Dlatego też lekarze zalecają, aby nie stosować go dłużej niż przez 3 dni. Po tym czasie należy przerwać stosowanie i wrócić za kilka dni. W ten sposób najłatwiej uniknąć uzależnienia. Całkowity czas leczenia nie powinien przekroczyć 6 tygodni.

Choć Xanax ma pomagać w stanach lękowych, depresji i zaburzeniach nerwowych, należy przede wszystkim podjąć się psychoterapii, aby pokonać chorobę jak najbardziej własnymi siłami, bez farmakologii.

Niektórzy mogą myśleć, że leki to jedyna forma walki z zaburzeniami psychonerwicowymi, jednak nie jest to do końca prawda. Podstawą jest terapia i odpowiednia motywacja do podjęcia walki.

Leki mogą być dodatkiem i powinny być ostatecznością. Należy zawsze pamiętać, że leki psychotropowe likwidują tylko objawy, nigdy przyczyny wystąpienia zaburzeń psychonerwowych. Nie warto więc ryzykować uzależnieniem, a postarać się odnaleźć i wyeliminować przyczynę takiego stanu.

6.1. Objawy uzależnienia od Xanaxu

Pacjenci przyjmujący Xanax w niekontrolowany sposób uzależniają się fizycznie oraz psychicznie. W takich przypadkach próba samodzielnego odstawienia leku może wiązać się z szeregiem nieprzyjemnych objawów (tzw. objawy odstawienia). Są to m.in.:

• bóle głowy i mięśni,
• nadmierna potliwość,
• nasilony lęk, nadmierny niepokój,
• zmiany nastroju, agresja,
• dezorientacja,
• pobudzenie,
• bezsenność.

Zdarzają się nawet pacjenci, którzy biorą Xanax kilka lat. Obserwuje się u nich silną koncentrację wokół zdobycia leku. Osoby uzależnione, które nie mają recepty, często szukają leku w różnych miejscach poza apteką (np. pytają o Xanax na forach), czy szukają innych zamienników.

Uzależnienie od tego typu leków jest bardzo poważnym problemem i nigdy nie należy go lekceważyć. Zwłaszcza że wraz z upływem czasu uzyskanie efektu terapeutycznego może wymagać zwiększenia dawki Xanaxu.

Całą prawdę o lekozależności najlepiej omówić z lekarzem, który zdecyduje o dalszym postępowaniu. Najczęściej w wyjściu z nałogu pomaga terapia (czasem w zamkniętym ośrodku leczenia uzależnień).

7. Xanax – interakcje z innymi lekami

Przed przyjęciem leku zawsze należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach oraz suplementach, ponieważ może on wchodzić w interakcje z innymi preparatami.Xanax nie powinien być stosowany z lekami:

• przeciwpsychotycznymi,
• przeciwlękowymi,
• przeciwdepresyjnymi,
• przeciwdrgawkowymi,
• nasennymi i uspokajającymi,
• przeciwhistaminowymi.

Ponadto nie jest wskazane przyjmowanie Xanaxu z niektórymi lekami przeciwgrzybiczymi z grupy azoli. W przypadku innych leków wskazana jest szczególna ostrożność.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.